Collectie
Terug naar collectie
Paul Citroen
Portret van Lies Franken
- Portret van Lies Franken
- De portretschilder is iemand die in de huid van een ander kruipt’, schreef Paul Citroen in 1966. Zijn interesse in de menselijke psyche was zo groot, dat hij hierin uiteindelijk de rechtvaardiging vond om zich bijna exclusief aan het portret te wijden: ‘De geboren portretschilder en –tekenaar (zoiets bestaat!) interesseert de mens als psychisch wezen. Hij voelt zich enigszins vreemd en onbehagelijk, wanneer hij ziet hoe zijn kunstbroeders de mens voor hun vorm- en kleur- en stijlproblemen gebruiken en misvormen, hoe ze hem helemaal tot een schilderij maken, zodat van de mens niets dan kunst overblijft. Waar de kunst onmenselijk wordt, n.l. vorm omwille van de vorm, kiest hij de mens.’ Het hier afgebeelde portret van de actrice Lies Franken (1930-1996) laat zien hoe Citroen zocht naar die grens tussen kunst en mens. Met een minumum aan middelen heeft hij de vrouw geportretteerd, zonder de schilderkunstige kwaliteiten daaraan ondergeschikt te maken. ‘Men kan uit zuiverheid der kunst, uit haar abstraherend karakter,’ aldus Citroen, ‘en uit het menselijk psychologische, dat altijd betrekkelijk is, tegenstellingen construeren. Maar in de psychologische portretschilder, bij wie vorm en psychologie, het abstraherende en het menselijke samengaan, komt deze tegenstelling op verrassende wijze tot eenheid en men zou kunnen beweren, dat hoe groter de spanning der tegenstellingen in hem is, hoe groter portretschilder hij zal zijn.’ Hoe moeilijk het was om de theorie in praktijk te brengen, mag wel blijken uit een uitspraak die Citroen deed tijdens het poseren van Franken. ‘Met een heerlijke humor’, aldus Franken, ‘die voor mij een onverbrekelijk verband legde tussen zijn vele verhalen en grapjes, zei hij eens en passant: “Als ’t af is weet je pas hoe je het had moeten doen.”’ - Afkomstig uit: R. Keuning & F. Hoekstra, Paul Citroen (1896-1983) Tussen modernisme en portret, Uitgeverij WBOOKS: 2008.
- Paul Citroen
- 1956
- geheel hoogte: 45.0 cm
- geheel breedte: 38.0 cm
- olieverf op board
- Museum de Fundatie (collectie Provincie Overijssel), Zwolle en Heino/Wijhe
- 9000004623