Menu
Plan je bezoek
  • Fundatie Collectie

    De Fundatie Collectie van zo'n 15.000 objecten is opgebouwd uit een aantal verzamelingen. Lees het verhaal van de Fundatie Collectie.

    Lees verder

  • Dirk Hannema

    De voormalig Boymans directeur Dirk Hannema bracht in de 20e eeuw de omvangrijke Fundatie collectie met beeldende kunst bijeen.

    Lees verder

  • Een greep uit de collectie

    Ontdek op deze pagina een greep uit onze collectie. Zoek op vervaardiger, techniek, vervaardigingsdatum of vul zelf een zoekterm in.

Terug naar collectie

Paul Citroen

Vaardigheidsoefeningen

  • Vaardigheidsoefeningen
  • Tekenen was voor Paul Citroen een fysieke aangelegenheid. Hij beschouwde dit als een van de aantrekkelijke kanten van deze discipline. Het tekenen onderscheidde zich daarin fundamenteel van de fotografie, vond hij. In 1974 zei hij hierover in een vraaggesprek met Ralph Prins: ‘Op den duur heeft het fotograferen me niet meer bevredigd, omdat ik zo sterk het verschil voelde. Daar waar het bij het tekenen interessant begon te worden, hield het bij de fotografie op. Tekenen heeft rechtstreeks met je lichaam te maken en fotografie niet.’ Als docent aan de Nieuwe Kunstschool in Amsterdam en de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag verbreidde Citroen de principes van het Bauhaus in Nederland. Hij gaf les op een manier die hij zelf had ondervonden, waarbij de tekenkunst als basis werd gezien. In het verlengde daarvan publiceerde hij enkele kunsttheoretische beschouwingen, die in oorsprong eveneens zijn terug te voeren op het Bauhaus. In Een tekenles uit 1954 schreef Citroen: ‘Voor ons is belangrijk, dat de leerling eens het verband van tekenen en gevoel aan den lijve ondergaat, dat hij het vibreren, het staccato, het golven, het strakke enz. der lijnen tot in alle vezels ervaart, eens en voorgoed beleeft, dat ook zijn lichaam instrument van het tekenen is, dat muzikaliteit en tekenen samenhangen, dat tekenen iets van vioolspel kan hebben.’ Hoe zo’n tekenoefening er in de praktijk uit kon zien, demonstreert dit blad met ‘vaardigheidsoefeningen’, gedateerd op 30 april 1936. In de linkerbenedenhoek schreef Citroen wat hij van zijn studenten verwachtte. Een lineair motief moest keer op keer op een andere manier worden getekend: ‘vorm gewoon nateekenen’, ‘vorm van achter naar voren teekenen’ en ‘met twee handen tegelijk (linker in spiegelschrift)’, maar ook ‘in spiegelschrift van achter naar voren’ en ‘tempo versnellen (nadat men de vorm goed kent)’, om te eindigen met ‘(als men de vorm goed in zijn hoofd heeft) hem met gesloten ogen tekenen’. - Afkomstig uit: R. Keuning & F. Hoekstra, Paul Citroen (1896-1983) Tussen modernisme en portret, Uitgeverij WBOOKS: 2008.
  • Paul Citroen
  • 1936-04-30
    • geheel hoogte: 65.0 cm
    • geheel breedte: 50.0 cm
  • gemengde techniek op papier
  • Museum de Fundatie (collectie Provincie Overijssel), Zwolle en Heino/Wijhe
  • 9000004604