Explore the Fundatie Collection
-
Fundatie Collection
The Fundatie Collection is an accumulation of over 11,000 works of art from several separate collections. Read more about the Fundatie Collection.
-
Dirk Hannema
Dirk Hannema, former director of Museum Boymans, brought the large collection of visual arts together in the 20th century.
Read more -
A selection of the collection
Explore some of our collection on this page. Search by maker, technique, date of manufacture or enter a search term of your own.
Terug naar collectie
Paul Citroen
Vaardigheidsoefeningen
- Vaardigheidsoefeningen
- Tekenen was voor Paul Citroen een fysieke aangelegenheid. Hij beschouwde dit als een van de aantrekkelijke kanten van deze discipline. Het tekenen onderscheidde zich daarin fundamenteel van de fotografie, vond hij. In 1974 zei hij hierover in een vraaggesprek met Ralph Prins: ‘Op den duur heeft het fotograferen me niet meer bevredigd, omdat ik zo sterk het verschil voelde. Daar waar het bij het tekenen interessant begon te worden, hield het bij de fotografie op. Tekenen heeft rechtstreeks met je lichaam te maken en fotografie niet.’ Als docent aan de Nieuwe Kunstschool in Amsterdam en de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag verbreidde Citroen de principes van het Bauhaus in Nederland. Hij gaf les op een manier die hij zelf had ondervonden, waarbij de tekenkunst als basis werd gezien. In het verlengde daarvan publiceerde hij enkele kunsttheoretische beschouwingen, die in oorsprong eveneens zijn terug te voeren op het Bauhaus. In Een tekenles uit 1954 schreef Citroen: ‘Voor ons is belangrijk, dat de leerling eens het verband van tekenen en gevoel aan den lijve ondergaat, dat hij het vibreren, het staccato, het golven, het strakke enz. der lijnen tot in alle vezels ervaart, eens en voorgoed beleeft, dat ook zijn lichaam instrument van het tekenen is, dat muzikaliteit en tekenen samenhangen, dat tekenen iets van vioolspel kan hebben.’ Hoe zo’n tekenoefening er in de praktijk uit kon zien, demonstreert dit blad met ‘vaardigheidsoefeningen’, gedateerd op 30 april 1936. In de linkerbenedenhoek schreef Citroen wat hij van zijn studenten verwachtte. Een lineair motief moest keer op keer op een andere manier worden getekend: ‘vorm gewoon nateekenen’, ‘vorm van achter naar voren teekenen’ en ‘met twee handen tegelijk (linker in spiegelschrift)’, maar ook ‘in spiegelschrift van achter naar voren’ en ‘tempo versnellen (nadat men de vorm goed kent)’, om te eindigen met ‘(als men de vorm goed in zijn hoofd heeft) hem met gesloten ogen tekenen’. - Afkomstig uit: R. Keuning & F. Hoekstra, Paul Citroen (1896-1983) Tussen modernisme en portret, Uitgeverij WBOOKS: 2008.
- Paul Citroen
- 1936-04-30
- geheel hoogte: 65.0 cm
- geheel breedte: 50.0 cm
- gemengde techniek op papier
- Museum de Fundatie (collectie Provincie Overijssel), Zwolle en Heino/Wijhe
- 9000004604