Sprekende Koppen - Charlotte van Pallandt

Beeldhouwer Charlotte van Pallandt staat bekend om haar ‘koppen’. Maar wat zeggen de portretten die ze maakte van bijvoorbeeld Truus Trompert, Albert Termote, Dirk Hannema, A. Roland Holst en Mop van Bruggen over Van Pallandt, maar vooral ook over de modellen zelf? Deze tentoonstelling vertelt de verhalen achter de beelden. Ontmoet de mensen die Van Pallandt inspireerden en ontdek hoe model en maker elkaar beïnvloedden.

Charlotte van Pallandt (Amsterdam, NL, 1898 – 1997, Noordwijk, NL) is een van de belangrijkste beeldhouwers uit de Fundatie Collectie, waarin ze met 362 werken is vertegenwoordigd. Van Pallandt is een van de eerste vrouwelijke Nederlandse kunstenaars die zich volledig wijdt aan de beeldhouwkunst. Ze wordt opgeleid in het Parijs van de jaren 1920, waar ze schilderlessen krijgt van de kubist-theoreticus André Lhote, en beeldhouwlessen van onder andere Akop Gurdjan en Charles Despiau. In 1937 vertegenwoordigt ze Nederland met een aantal beelden op de Parijse Wereldtentoonstelling. In 1939 keert ze voorgoed terug naar Nederland en stort ze zich helemaal op beeldhouwen. Na de Tweede Wereldoorlog volgen veel tentoonstellingen en opdrachten. Een van de hoogtepunten in haar oeuvre zijn haar ‘Wilhelmina-monumenten’ in Rotterdam en Den Haag. In Rotterdam maakt Van Pallandt een stenen sculptuur van de voormalige koningin van Nederland. Het drie meter hoge gipsen model hiervan schenkt ze aan Dirk Hannema, de grondlegger van Museum de Fundatie, met wie ze goed bevriend is.

Haar hele loopbaan lang maakt Van Pallandt portretten. Haar ‘koppen’ laten het karakter van het model zien. De portretten die ze in opdracht maakt vallen niet altijd in de smaak bij de geportretteerden: zij verwachten vaak een realistisch portret, terwijl het Van Pallandt juist om ‘de essentie’ gaat. Ze maakt ook veel beelden van familieleden, vrienden, collega’s en bekenden. Aan sommige koppen werkt ze jarenlang, waardoor er een serie ontstaat met verschillende uitvoeringen van hetzelfde model. Een voorbeeld hiervan is de reeks portretten van één van haar leermeesters, de beeldhouwer Albert Termote. Truus Trompert, een bekend model van de Amsterdamse Rijksakademie, leert Van Pallandt kennen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook van Trompert maakt Van Pallandt een hele reeks werken, ruim 20 jaar lang. Sprekende koppen laat zien hoe Van Pallandt de essentie van Trompert, Termote en verschillende andere mensen in haar beelden wist te vangen. De tentoonstelling stelt hierbij niet alleen de beelden, maar ook de levensverhalen van de modellen centraal.

_{Charlotte van Pallandt, Truus, 1955, gegoten brons}

 

Blijf op de hoogte